Viêm Da Cơ Địa Có Di Truyền Không? [Chuyên Gia Giải Đáp]

Viêm da cơ địa có di truyền không, di truyền như thế nào là câu hỏi được nhiều người quan tâm. Bởi bệnh lý này khi xuất hiện sẽ gây nên các tổn thương da nghiêm trọng, khiến da ngứa ngáy, bong tróc vô cùng mất thẩm mỹ. Chưa kể chúng còn có đặt tính tái phát dai dẳng, rất khó để điều trị dứt điểm và loại bỏ. 

Viêm da cơ địa có di truyền không?

Viêm da cơ địa là bệnh lý mãn tính với những triệu chứng rõ ràng như ngứa ngáy, da bong tróc cực kỳ mất thẩm mỹ. Ở mỗi giai đoạn, triệu chứng của bệnh sẽ khác nhau, tình trạng khô da là điều khó tránh khỏi. Bên cạnh đó, bệnh nhân thường có cảm giác ngứa ngáy nặng về đêm. Ở trên tay, chân, cổ, ngực, khuỷu gối, mí mắt có xuất hiện các mảng da đỏ hoặc nâu xám, mụn nước và khi gãi rất dễ bị chảy dịch khiến da sưng, phù nề. Từ đó làm xuất hiện các mảng da dày, có vảy. 

Bệnh da liễu này có thể xuất hiện ở trẻ em dưới 5 tuổi và có thể tái phát, kéo dài tới khi bạn trưởng thành. Không ít trường hợp, bệnh tiến triển theo cấp độ, giai đoạn rồi tự biến mất và trở lại. Nếu không được can thiệp xử lý sớm, bệnh có thể gây ra những biến chứng khó kiểm soát gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. 

Theo các nghiên cứu, phần lớn người bị viêm da cơ địa đều do di truyền học, tuy nhiên tỷ lệ di truyền ở mỗi đối tượng là khác nhau. Cụ thể như:

• Nếu trong gia đình có cha và mẹ đều bị viêm da cơ địa thì khi sinh con, tỷ lệ con cái mắc bệnh này là khá cao, chiếm khoảng 80% nguy cơ.
• Trường hợp viêm da cơ địa chỉ xuất hiện ở người mẹ hoặc người cha, tỷ lệ con cái sinh da mắc bệnh này chiếm 50 – 60%.
• Với những gia đình có tiền sử mắc viêm da cơ địa nhưng cha mẹ không bị bệnh, con cái của họ cũng có nguy cơ mắc bệnh này, tuy nhiên mức độ tỷ lệ là dưới 50%.
• Ở trường hợp sinh đôi khác trứng, tỷ lệ di truyền là 15% và sinh đôi cùng trứng nguy cơ bị viêm da cơ địa khoảng 77%.

Vậy với câu hỏi viêm da cơ địa có di truyền không thì câu trả lời là có. Nếu cả cha và mẹ đều bị nhiễm bệnh lý da liễu này, nguy cơ sinh con bị viêm da cơ địa là rất cao. Mặt khác, nguy cơ con cái mắc bệnh cao hơn khi so sánh với những người có cả cha lẫn mẹ bị hen phế quản hay viêm mũi dị ứng. 

Viêm da cơ địa thường biểu hiện theo từng đợt sau đó tự thuyên giảm, ở thể nhẹ đa số không gây ra biến chứng nguy hiểm. Nhưng nếu người bệnh bị ngứa, gãi nhiều, móng tay dài, nhọn lại vệ sinh kém có thể dẫn tới nhiễm trùng da. Khi cấu trúc da bị phá vỡ sẽ dẫn tới lở loét, nứt da và để lại sẹo, gây mất thẩm mỹ.

Trường hợp bị bội nhiễm cộng thêm virus gây hội chứng eczema herpeticum nặng nề. Người bệnh lúc này sẽ bị sốt, mệt mỏi, mọc mụn nước, tổn thương nội tạng và làm tăng nguy cơ tử vong từ 1 – 9%. Với bệnh lý mãn tính kéo dài nhiều năm, nếu chữa sai hoặc lạm dụng thuốc bôi – thuốc uống có chứa Corticoid có thể gây đỏ da toàn thân, sốt rét, run, ngứa thường xuyên,… 

Bệnh nhân bị viêm da quanh mắt khiến mắt thâm, tác động tới tính thẩm mỹ. Cộng thêm việc gãi nhiều sẽ làm tăng nguy cơ nhiễm trùng và gây ra các biến chứng như chảy nước mắt liên tục, viêm mí mắt, viêm kết mạc. 

Bệnh viêm da cơ địa di truyền như thế nào?

Khi cả cha và mẹ đều bị viêm da cơ địa, trẻ sinh ra có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với những đứa trẻ khác. Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, viêm da cơ địa là một bệnh lý thuộc gen chuyên biệt. Chúng di truyền theo cơ chế khá phức tạp, bưởi sự tương tác giữa gen với gen, gen với môi trường đều có thể phát sinh bệnh viêm da cơ địa.

Được biết, bệnh viêm da cơ địa có di truyền hay không còn phụ thuộc nhiều vào nhóm gen của cha mẹ. Cụ thể là 2 nhóm gen là gen mã hóa cho các phân tử protein ở lớp thượng bì trên da và gen mã hóa cho các phân tử protein làm chức năng miễn dịch. 

Những trường hợp có nguy cơ di truyền viêm da cơ địa cao nếu cơ thể mang sự đột biến của gen mã hóa Filaggrin – loại loại protein có chức năng liên kết các sợi keratin trong quá trình mã hóa tại biểu bì. 

Tình trạng đột biến mã hóa gen Filaggrin còn liên quan tới dạng viêm da cơ địa khởi phát sớm làm ảnh hưởng tới nồng độ kháng thể igE trong cơ thể. Nếu không may mắc bệnh, mức độ triệu chứng sẽ nặng hơn và làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh cơ địa mãn tính khác như hen suyễn, dị ứng, sốt cỏ khô, bệnh chàm,.. 

Viêm da cơ địa thường kéo dài nên cần nhiều thời gian để điều trị và kiểm soát bệnh. Bởi lúc này nguy cơ bệnh tái phát là khá cao. Chưa kể, hiện nay vẫn chưa có phương pháp điều trị dứt điểm viêm da cơ địa. Biện pháp thường được áp dụng là dùng thuốc trị ngứa và phục hồi làn da, thuốc kháng viêm hoặc thuốc chống nhiễm trùng,… 

Biện pháp phòng ngừa bệnh viêm da cơ địa hiệu quả

Các ca bệnh viêm da cơ địa có yếu tố di truyền sẽ có xu hướng phát triển bệnh nhanh trong thời gian ngắn nên gây khó khăn cho việc điều trị. Chưa kể, bệnh nhân cũng thường xuyên phải đối mặt với tình trạng ngứa ngáy, cảm thấy đau rát, mất ngủ và mệt mỏi. Khi tình trạng bệnh kéo dài có thể gây tổn thương nặng và làm tăng nguy cơ bị bội nhiễm và nhiều vấn đề nghiêm trọng khác. 

Chính vì thế, để hạn chế tình trạng này cũng như kiểm soát tốt triệu chứng của bệnh, các bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Tránh để da tiếp xúc với khói bụi, ánh nắng mặt trời, nguồn nước bẩn, hóa chất hoặc các dị nguyên dễ gây dị ứng như phấn hoa, lông chó mèo,…
• Tắm rửa sạch sẽ, vệ sinh da mỗi ngày để giúp da sạch thơm, giảm sự xuất hiện và tích tụ của vi khuẩn, bụi bẩn trên da. Từ đó phòng tránh nguy cơ bị nhiễm nấm, vi khuẩn khiến da bị viêm hoặc xuất hiện các bệnh lý ngoài da khác. Mỗi lần tắm, không nên tắm quá 15 phút và chỉ nên sử dụng nước ấm, không dùng nước quá nóng hay quá lạnh để tắm cho các con. 
• Không sử dụng xà phòng, sữa tắm hoặc các loại mỹ phẩm có tính tẩy rửa mạnh, có mùi hương liệu, hóa chất. Ưu tiên dùng sản phẩm dịu nhẹ, có thành phần dược tính an toàn từ thiên nhiên. 
• Ngủ đúng giờ, đủ giấc, tránh thức khuya và luôn giữ tinh thần lạc quan, vui vẻ, tránh stress,… Bởi giấc ngủ và tinh thần có ảnh hưởng tới chức năng thần kinh, sức khỏe và khả năng miễn dịch của cơ thể.
• Dưỡng ẩm cho da bằng cách loại kem dưỡng ẩm lành tính, có chứa thành phần tự nhiên an toàn. 
• Không gãi, chà xát lên da quá mạnh, đặc biệt là ở những vùng da đang bị tổn thương. Với trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh, các bạn cần cắt móng tay cho bé thường xuyên, tốt nhất là đeo găng tay vào ban đêm cho bé. 
• Hạn chế làm việc nặng nhọc, hoặc nếu phải hoạt động ra nhiều mồ hôi cần thay quần áo và tắm rửa sạch sẽ để cơ thể luôn thông thoáng.
• Mặc quần áo rộng rãi, thấm hút mồ hôi tốt, tránh đồ bó sát vì dễ khiến tình trạng viêm da cơ địa trở nên nặng hơn. 
• Bổ sung nước đầy đủ cho cơ thể theo khuyến cáo từ 2 – 2,5 lít mỗi ngày. Bạn có thể uống nước lọc, nước khoáng hoặc sử dụng nước ép rau quả, trái cây tươi đều được.

• Tăng cường bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, vitamin, dưỡng chất quan trọng khác có trong rau, củ, quả nhằm giúp tái tạo da, kích thích làm lành tổn thương và nâng cao hệ miễn dịch cho da nói riêng và cơ thể nói chung. 
• Hạn chế ăn thực phẩm dễ bị kích ứng như trứng, sữa, hải sản, rượu bia, thuốc lá, đồ cay nóng, đồ ăn chế biến sẵn, chứa nhiều dầu mỡ, chất bảo quản,… 
• Duy trì thói quen tập thể dục, thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày với các bài tập nhẹ nhàng để tăng cường sức đề kháng. 
• Thăm khám da liễu ngay nếu thấy da có các dấu hiệu bất thường như nổi mụn, ngứa ngáy,… 

Vấn đề viêm da cơ địa có di truyền không đã được chúng tôi giải đáp. Do là bệnh lý có tính dai dẳng và khó điều trị dứt điểm nên người bệnh cần chủ động trong việc phòng tránh. Việc điều trị bệnh sớm và đúng cách sẽ giúp hạn chế nguy cơ để bệnh phát triển thành mãn tính. Cũng như làm tăng khả năng điều trị dứt điểm, tránh các biến chứng không đánh có.