Da Mặt Bị Ngứa Là Bệnh Gì, Do Đâu, Làm Sao Để Khắc Phục?

Da mặt bị ngứa là tình trạng da bị kích ứng do nhiều nguyên nhân khác nhau. Phần lớn đều không đáng lo ngại nhưng cần được điều trị, chăm sóc đúng cách để hạn chế tối đa tổn thương, biến chứng. Để tìm hiểu nguyên nhân chính xác dẫn tới tình trạng này cũng như biện pháp điều trị hiệu quả, bạn đọc có thể bớt chút thời gian tham khảo ngay bài viết này. 

Da mặt bị ngứa là bệnh gì?

Da bị ngứa trên mặt là tình trạng da phát ban, nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy khó chịu. Hiện tượng này có thể xảy ra ở bất cứ đối tượng nào, không phân biệt giới tính, độ tuổi. Tình trạng da mặt bị ngứa, mẩn đỏ, sưng viêm có thể làm ảnh hưởng tới tính thẩm mỹ, gây phiền toái trong sinh hoạt, công việc. 

Tình trạng da mặt bị ngứa có thể chỉ là phản ứng bình thường khi da tiếp xúc với các thành phần gây dị ứng. Hoặc có liên quan tới các bệnh lý về gan, thận,…. Vậy nên, tốt nhất các bạn nên tới bệnh viện da liễu để thăm khám và kiểm tra. 

Da mặt hay bị ngứa do đâu?

Có rất nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng da mặt bị ngứa rát, sưng viêm khó chịu. Một số nguyên nhân có thể quan sát thấy bằng mắt thường nhưng cũng có những trường hợp là biểu hiện của một bệnh lý nào đó bên trong cơ thể. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến dẫn tới tình trạng ngứa mặt và cổ:

Da mặt quá khô

Trường hợp da mặt quá khô, không được cấp ẩm đầy đủ cũng dẫn tới tình trạng ngứa ngáy, bong tróc da dữ dội, nhất là khi thời tiết vào đông. Đồng thời tình trạng da khô sẽ trở nên tồi tệ hơn khi bạn có tuổi. Để làm giảm ngứa, các bạn nên dùng thêm kem dưỡng ẩm, uống đủ nước và sử dụng máy tạo độ ẩm để dưỡng da tốt hơn. 

Da mặt bị ngứa do các bệnh nội tạng

Nguyên nhân khiến mặt ngứa như có con gì bò, ngứa ngáy dữ dội có thể liên quan tới bệnh lý về nội tạng bên trong cơ thể như gan và thận. Người bị bệnh gan, suy thận sẽ có cảm giác ngứa ngáy khắp người, nổi mẩn đỏ. Tình trạng này sẽ trở nên nghiêm trọng hơn vào những ngày hè oi bức. Nguyên nhân là do quá trình thải độc của gan bị ảnh hưởng, độc tố không được đào thải mà tích tụ trong cơ thể gây nóng trong, mụn nhọt, ngứa da. 

Dị ứng tiếp xúc

Da mặt bị ngứa kèm theo triệu chứng phát ban, nổi mề đay thì rất có khả năng bạn đang bị dị ứng. Đây là tình trạng hệ thống miễn dịch phản ứng với vật lạ mà bạn đã tiếp xúc trước đó. Khi làn da tiếp xúc với chất gây kích thích như xà phòng, hóa chất tẩy rửa hoặc một số thực phẩm cũng khiến bạn bị ngứa da mặt, cổ hoặc toàn thân.

Mặt ngứa và sần do dị ứng mỹ phẩm

Sử dụng mỹ phẩm không đảm bảo, không rõ nguồn gốc, có nhiều thành phần hóa học rất dễ khiến da bị tổn thương, kích ứng. Lúc này, da mặt sẽ trở nên khô, ngứa, dễ nổi mụn, phát ban và làm tăng nguy cơ bị nhiễm hóa chất, khiến da mỏng, dễ tổn thương. Nếu cảm thấy loại mỹ phẩm đang dùng gây ra những triệu chứng bất thường, bạn cần ngưng sử dụng và tới gặp bác sĩ ngay. 

Ngứa mặt khi mang thai

Da mặt ngứa râm ran khi mang thai thường khá hiếm gặp. Tuy nhiên, vẫn có những trường hợp bị ứ mật thai kỳ trong khoảng tuần thai thứ 30 sẽ khiến vùng mặt, tay, chân bị ngứa nhưng không gây phát ban. Ngoài triệu chứng ngứa mặt khi mang thai, mẹ bầu còn có các biểu hiện khác như nước tiểu có màu sẫm, phân nhạt,… 

Da mặt bị ngứa do côn trùng cắn

Muỗi, kiến cắn cũng là nguyên nhân khiến da mặt bị ngứa. Được biết, việc bị các loại côn trùng cắn sẽ tự khỏi sau vài giờ, tuy nhiên nếu do các loại bọ như chấy, rận thì khác. Chúng có thể sống, làm tổ trên da, gây ngứa ngáy dữ dội. Để hạn chế tình trạng này, tốt nhất mọi người nên giữ gìn vệ sinh nhà cửa sạch sẽ, tắm giặt hàng ngày.  

Nổi mề đay

Đây là bệnh lý viêm da do quá trình giải phóng chất hóa học có tên histamin khiến da bị sưng tấy thành từng cục, mảng và rất ngứa. Có 2 dạng mề đay là nổi mề đay cấp tính và mề đay mãn tính. Trong đó:

• Mề đay cấp tính thường xảy ra ngay sau khi tiếp xúc với một tác nhân gây dị ứng như thực phẩm, thuốc, thời tiết,… Tuy nhiên tình trạng này sẽ nhanh chóng biến mất sau vài giờ hoặc vài ngày và hầu như không nguy hiểm. 
• Mề đay mãn tính có thể tồn tại trong nhiều tháng, thậm chí kéo dài vài năm theo từng đợt cụ thể. Người mắc sẽ cảm thấy ngứa ngáy, khó chịu, đau rát da, mặc dù bệnh không lây nhiễm nhưng ảnh hưởng nhiều tới mọi mặt đời sống. 

Thói quen uống ít nước

Như chúng ta cũng biết, cơ thể con người có 70% là nước nhưng phần lớn mọi người không chú trọng tới vấn đề này. Việc lười uống nước, uống ít nước sẽ khiến cơ thể không được cung cấp đủ lượng nước cần thiết cho tuyến bã nhờn. Làn da lúc này không được duy trì độ ẩm, da trở nên khô, sần sùi, dễ bong tróc và lão hóa hơn. 

Nổi mụn khiến da mặt bị ngứa

Da bị nổi mụn, đặc biệt là mụn viêm, ngoài cảm giác sưng đau, bạn còn bị ngứa. Các nốt mụn có thể gây ngứa ngáy, việc chạm vào hoặc cào gãi xung quanh có thể khiến vi khuẩn lây lan. Từ đó hình thành nhiều mụn hơn, cộng thêm ảnh hưởng của mồ hôi, mỹ phẩm, làm lỗ chân lông bị bít tắc, tình trạng ngứa ngáy càng trở nên nghiêm trọng. 

Dị ứng thuốc

Có rất nhiều loại thuốc có thể khiến người dùng bị ngứa ngáy cơ thể, da mặt ngay cả khi không có dấu hiệu phát ban hay kích ứng. Một số loại thuốc có thể dẫn tới tình trạng ngứa da có thể kể đến như: Thuốc Estrogen, Hydroxyethyl cellulose, thuốc giảm đau theo toa Opioid, Allopurinol dùng cho bệnh gout, thuốc điều trị tăng huyết áp, lợi tiểu, thuốc amiodarone dùng khi có vấn đề về tim mạch, simvastatin dùng điều trị cholesterol cao, thuốc giảm đau không kê đơn như naproxen sodium, acetaminophen và ibuprofen,…

Tổn thương dây thần kinh

Rất nhiều trường hợp bị ngứa da mặt, da cổ hoặc thậm chí là toàn thân do tổn thương dây thần kinh, điển hình là tổn thương thần kinh khu trú. Trong đó, đột quỵ và bệnh đa xơ cứng là những bệnh có thể gây ảnh hưởng, làm tổn thương dây thần kinh dẫn tới tình trạng ngứa da mặt. 

Một số nguyên nhân khác

Ngoài những nguyên nhân nêu trên, mặt ngứa và đỏ còn có thể do những yếu tố sau:

• Do thói quen vệ sinh da chưa đúng cách, sử dụng mỹ phẩm không phù hợp với tình trạng da.
• Da mặt bị ngứa do dị ứng thực phẩm như hải sản, đậu phộng, trứng,…
• Do dị ứng thời tiết. 
• Thay đổi nội tiết tố.

Da mặt bị ngứa có nguy hiểm không?

Những cơn ngứa ngáy thông thường trên mặt hầu như không gây nguy hiểm tới sức khỏe hay tính mạng. Tuy nhiên, nếu tình trạng ngứa ngáy diễn ra với mức độ thường xuyên, kéo dài, bạn có thể phải đối diện với nguy cơ sau:

• Ảnh hưởng tới thẩm mỹ: Với những trường hợp nhẹ, các tổn thương tạm thời sẽ sớm phục hồi nếu áp dụng các biện pháp chăm sóc và điều trị thích hợp. Tuy nhiên, nếu bị viêm nặng, da mặt có thể hình thành các vết sẹo rỗ, sẹo lồi, thâm, nám, tàn nhang, lão hóa làm ảnh hưởng nghiêm trọng tới tính thẩm mỹ. 
• Tổn thương da mặt: Cảm giác ngứa ngáy sẽ tạo ra phản xạ cào, gãi liên tục khiến da mặt bị tổn thương, chảy máu và tăng nguy cơ bị viêm, nhiễm trùng. 
• Mất tự tin: Da bị tổn thương, bong tróc, sưng đỏ khiến người mắc cảm thấy thiếu tự tin, làm ảnh hưởng tới khả năng giao tiếp, chất lượng cuộc sống hàng ngày.
• Lão hóa da sớm: Những tổn thương trên da mặt có thể khiến cấu trúc da bị phá hủy, dẫn tới nguy cơ bị lão hóa sớm. 

Ngứa khắp mặt khi nào cần gặp bác sĩ?

Da mặt bị ngứa ở mức độ nặng, kéo dài trong nhiều ngày liên tục, có điều trị nhưng không đúng cách hoặc điều trị quá muộn đều làm tăng nguy cơ xảy ra biến chứng. Để tránh nguy cơ này, bạn cần tới bệnh viện thăm khám da liễu ngay nếu da mặt có những dấu hiệu sau:

• Tình trạng da mặt bị ngứa, nổi mẩn kéo dài trên 1 tuần và không có dấu hiệu cải thiện mặc dù đã thực hiện các biện pháp cải thiện tại nhà hay các loại kem không kê đơn.
• Làn da có triệu chứng bị nhiễm trùng, mọc mụn nước, mụn mủ, chảy dịch, có cảm giác đau, sưng đỏ,… 
• Thậm chí toàn thân có cảm giác mệt mỏi, sốt cao, đau nhức, sút cân không rõ nguyên nhân,…
• Bị ngứa ngáy làm ảnh hưởng tới chất lượng giấc ngủ, mất tập trung, gây bực dọc, khó chịu,… 

Cách điều trị da mặt bị ngứa đỏ

Tùy thuộc vào nguyên nhân, mức độ ngứa da mặt để áp dụng cách điều trị phù hợp. Trường hợp da mặt bị ngứa thông thường bạn chỉ cần áp dụng các biện pháp chăm sóc, điều trị tại nhà. Nếu bị ngứa mặt nổi mụn, da mặt bị ngứa râm ran gây viêm nhiễm thì cần sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Chi tiết như sau:

Mẹo trị da mặt bị ngứa tại nhà

Các biện pháp tự nhiên chăm sóc và điều trị da mặt bị ngứa tại nhà thường dùng những nguyên liệu tự nhiên nên khá an toàn, lành tính. Tuy nhiên, chúng chỉ phù hợp với những tình trạng ngứa da mặt ở mức độ nhẹ, đang trong giai đoạn mới khởi phát. Bên cạnh đó, chúng cũng đặc biệt thích hợp với những người có làn da nhạy cảm, dễ bị kích ứng. 

• Dưa leo: Dưa leo có tính mát, chứa nhiều nước, vitamin và các khoáng chất cần thiết nên hỗ trợ rất tốt cho những làn da đang bị tổn thương, cần cấp ẩm. Bạn có thể làm dịu da, giảm ngứa bằng cách chuẩn bị 1 quả dưa leo sạch, thái thành từng lát mỏng. Rửa mặt với nước ấm, dùng khăn mềm thấm khô nước rồi đắp trực tiếp dưa leo đã thái lát lên mặt. Thư giãn trong 15 phút rồi bỏ lớp dưa xuống, rửa lại mặt là được. 
• Mẹo dùng lá bạc hà: Lấy 1 nắm lá bạc hà rửa sạch, để ráo rồi cho vào nồi đun với khoảng 500ml nước. Để nguội sau đó uống nước bạc hà khi còn ấm để làm giảm tình trạng da mặt bị ngứa râm ran như có kiến bò. Cách làm này có thể áp dụng ngày 1 lần để bù nước, giảm khó chịu ngoài da cũng như giúp da ngậm ẩm tốt. 
• Mật ong: Mật ong là nguyên liệu phổ biến được dùng nhiều trong các công thức làm đẹp và dưỡng da. Bạn dùng mật ong nguyên chất đắp trực tiếp lên da trong 15 phút để làm giảm cảm giác ngứa ngáy, cấp ẩm và kháng viêm. Thực hiện cách đắp mật ong nguyên chất lên da mặt đều đặn ngày 1 – 2 lần để đạt được hiệu quả giảm ngứa tốt nhất. 
• Nha đam: Dùng 1 nhánh nha đam sạch, gọt vỏ lấy phần gel nha đam để thoa lên mặt sau khi đã rửa mặt kỹ. Để gel nha đam trên da trong khoảng 20 phút rồi dùng nước mát rửa lại mặt. Áp dụng ngày 1 lần vào buổi tối cho tới khi cảm giác ngứa ngáy, khô rát trên da được cải thiện hoàn toàn. 
• Trứng gà, sữa tươi: Chuẩn bị 1 lòng trắng trứng gà cùng với 2 muỗng sữa tươi không đường trộn đều với nhau. Sau khi rửa mặt sạch, làm khô nước trên da, bạn thoa nhẹ hỗn hợp trên lên mặt rồi để nguyên trong 15 phút. Cuối cùng rửa lại mặt là xong, hỗn hợp này sẽ giúp cấp ẩm, làm mềm da, hỗ trợ làm giảm cơn ngứa và giúp da trắng sáng hơn. 

Thuốc trị mặt ngứa nổi mụn nhỏ, viêm nhiễm

Trường hợp da mặt bị mẩn ngứa nghiêm trọng, bạn có thể được chỉ định dùng một số loại thuốc tân dược như:

• Thuốc bôi ngoài ra có chứa corticoid: Thuốc được dùng để giải quyết tình trạng da bị bội nhiễm, viêm sưng do sự tấn công của vi khuẩn. Tuy nhiên, corticoid có thể làm mỏng, bào mòn da nên không được khuyến khích sử dụng lâu dài. 
• Thuốc kháng histamin: Dựa theo tình trạng cụ thể, bệnh nhân sẽ được kê đơn thuốc kháng histamin như Gentrisone, Clorpheniramin maleat, Promethazin hydrochloride,…
• Thuốc sát trùng chống viêm nhiễm ngoài da: Giúp ngăn ngừa tình trạng bội nhiễm, giảm kích ứng da như oxy già, cồn,… 
• Thuốc ức chế miễn dịch: Cyclosporine, Mycophenolate, Tacrolimus,… dùng cho những trường hợp không đáp ứng với những loại thuốc điều trị trên.

Bên cạnh đó, để giúp cung cấp độ ẩm cho da, phục hồi các tổn thương do mẩn ngứa gây nên, bạn có thể được chỉ định dùng thêm một số loại kem dưỡng ẩm như Swissline Force Vitale Aqua, Eucerin Ato Control,… 

Cách phòng tránh và lưu ý khi bị ngứa da mặt

Để giảm ảnh hưởng của hiện tượng ngứa da mặt, mặt ngứa sần sùi và phòng tránh bệnh hiệu quả, các bạn cần chú ý hơn tới việc chăm sóc da. Bên cạnh đó, cần:

• Dùng sữa rửa mặt phù hợp và dịu nhẹ để làm sạch da mỗi ngày.
• Uống nhiều nước để giúp giữ ẩm cho da, đồng thời không quên sử dụng thêm kem dưỡng ẩm để ngăn ngừa tình trạng khô da. Ưu tiên chọn những loại kem dưỡng ẩm không quá đặc để tránh tình trạng bị bít tắc lỗ chân lông. 
• Tắm bằng nước ấm, nước mát, không dùng nước quá nóng vì chúng có thể làm tình trạng da mặt ngứa đỏ thêm trầm trọng hơn. 
• Không cào gãi lên vùng da mặt đang bị ngứa.
• Không dùng mỹ phẩm đã cũ từ 6 – 12 tháng. 
• Tránh ăn những thực phẩm dễ gây dị ứng hoặc đã từng bị dị ứng trước đó.
• Khi mùa lạnh tới, bạn nên cân nhắc mua thêm máy tạo độ ẩm để giữ cho làn da luôn ẩm mịn, tránh bị bong tróc. 
• Tránh để các chất tẩy rửa, thành phần hóa học, một số loại kim loại trong đồ trang sức như niken tiếp xúc với vùng da mặt.
• Tới bệnh viện thăm khám ngay nếu tình trạng bị ngứa da mặt không thuyên giảm. 

Da mặt bị ngứa thông thường sẽ tự hết sau khoảng vài tiếng hoặc vài ngày. Mong rằng những thông tin phía trên mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn xử lý tốt tình trạng này. Nhưng nếu bị ngứa sưng phù mặt, mặt ngứa nổi đỏ lâu ngày không dứt, thường xuyên tái phát nhiều lần thì cần tới bệnh viện da liễu để thăm khám và điều trị sớm.