U Lạc Nội Mạc Tử Cung Là Gì? Nhận Biết Sớm Và Chữa Trị Kịp Thời

Lạc nội mạc tử cung là bệnh phụ khoa ngày càng phổ biến ở đối tượng chị em phụ nữ. Những thành phần lạc nội mạc tử cung này có thể hình thành nên khối u và diễn biến rất khó lường. Vậy u lạc nội mạc tử cung là gì và chữa trị u lạc nội mạc tử cung như thế nào, hãy cùng theo dõi ở nội dung sau đây.

U lạc nội mạc tử cung là gì?

U lạc nội mạc tử cung (tên Tiếng Anh là Adenomyosis) là tình trạng các tế bào nội mạc tử cung phát triển ở những vị trí khác trong cơ thể thay vì chỉ nằm trong tử cung.

Đa số các trường hợp u lạc nội mạc tử cung được tìm thấy ở các cơ quan vùng chậu như buồng trứng, ống dẫn trứng, vòi trứng, mặt sau tử cung, mô nâng đỡ tử cung, đường ruột, bàng quang,…

Tại các vị trí này, các mô nội mạc tử cung vẫn phát triển nhưng không đi ra ngoài theo máu kinh và tích tụ lại, gây chảy máu bên trong, phù nề khiến người bệnh đau đớn, khó chịu. U lạc nội mạc tử cung là bệnh có thể gặp ở mọi độ tuổi, phổ biến nhất ở phụ nữ tuổi từ 20 – 50 tuổi.

U lạc nội mạc tử cung dấu hiệu là gì?

Lạc nội mạc tử cung trong cơ tử cung thường có diễn tiến âm thầm và không có triệu chứng thực sự rõ ràng nên người bệnh khó phát hiện. Tuy nhiên dưới đây là một số các triệu chứng lâm sàng mà người bệnh có thể gặp khi bị lạc nội mạc tử cung:

Đau bụng từ âm ỉ đến dữ dội

Những cơn đau âm ỉ đến dữ dội ở vùng chậu, vùng thắt lưng đặc biệt vào trước, trong và sau chu kỳ hành kinh là biểu hiện đầu tiên của u lạc nội mạc tử cung.

Có khoảng 50% các trường hợp bị bệnh xuất hiện triệu chứng này. Theo thời gian, nếu không phát hiện và được điều trị các cơn đau ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cuộc sống của chị em.

Đau rát âm đạo, chảy máu khi quan hệ tình dục

Khi quan hệ tình dục, dương vật của nam giới xâm nhập vào âm đạo khiến các mô nội mạc chèn ép lên các dây chằng tử cung và căng giãn. Do vậy người bệnh cảm thấy đau rát, thậm chí chảy máu khi quan hệ.

Đây cũng là lý do chị em bị u lạc nội mạc tử cung thường ngại chuyện gần gũi với chồng. Điều này vô tình khiến tình cảm vợ chồng bị lục đục, ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình.

Chu kỳ kinh nguyệt kéo dài bất thường

Ở nữ giới, chu kỳ kinh nguyệt thường lặp lại trong khoảng 28 – 30 ngày, mỗi chu kỳ kéo dài trong 4 – 6 ngày. Tình trạng u lạc nội mạc tử cung khiến cho chu kỳ hành kinh bị kéo dài hơn, có hiện tượng rong kinh.

Một vài trường hợp, chị em có thể thấy xuất hiện các cục máu đông lẫn trong máu kinh. Vấn đề này thường khiến người bệnh bị suy nhược, thường xuyên mệt mỏi, khó chịu thậm chí là có dấu hiệu sốt nhẹ liên miên.

Rối loạn tiêu hóa

Người bệnh u lạc nội mạc tử cung có thể xuất hiện triệu chứng như chướng bụng, đầy hơi, táo bón, tiêu chảy,… nhất là trong những ngày hành kinh.

Triệu chứng này sẽ không rõ rệt, có thể chỉ xảy ra với một số đối tượng. Thông thường rối loạn tiêu hóa sẽ đi kèm với chứng mệt mỏi, suy nhược cơ thể.

Xuất hiện máu trong phân hoặc nước tiểu khi đi đại tiện/ tiểu tiện

Khi các mảng nội mạc di chuyển đến bàng quang, tiết niệu có thể gây ra hiện tượng viêm nhiễm. Lúc này, người bệnh có thể cảm thấy buồn tiểu thường xuyên, đau khi đi đại tiểu tiện và nước tiểu lẫn máu. Ngoài ra, nếu mô nội mạc tử cung xuất hiện ở ruột còn có thể gây lạc nội mạc tử cung ở thành bụng.

Phụ nữ khó mang thai, có thể vô sinh

Lạc nội mạc tử cung bệnh học được phát hiện ở 50% số phụ nữ vô sinh. Trong trường hợp này các tế bào nội mạc tử cung đi lạc tích tụ lâu ngày có thể gây viêm tắc dính vòi trứng, có sẹo ở vòi trứng cản trở quá trình thụ thai của trứng và tinh trùng. Cổ tử cung, buồng trứng và ống dẫn trứng bị tổn thương trong thời gian dài mà không được điều trị sẽ dẫn đến hiện tượng vô sinh.

Nguyên nhân hình thành khối u lạc nội mạc tử cung

Hiện nay, các chuyên gia vẫn chưa xác định chính xác nguyên nhân gây u lạc nội mạc tử cung là gì. Tuy nhiên, có một số những yếu tố có thể gây u lạc nội mạc tử cung phổ biến như:

• Tình trạng trào ngược kinh nguyệt: Thông thường, các tế bào nội mạc tử cung thường theo dòng máu kinh chảy ra ngoài trong kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, các mô nội mạc tử cung và máu kinh nguyệt chảy ngược qua ống dẫn trứng vào trong vùng chậu, bám dính vào các cơ quan vùng chậu, tiếp tục phát triển, dày lên tạo thành khối u nang.
• Chuyển dạng tế bào phôi thai: Trong trường hợp các tế bào phôi lót ở vùng bụng và vùng chậu biến đổi, phát triển thành mô nội mạc có thể dẫn đến tình trạng lạc nội mạc tử cung. Nếu kinh nguyệt thường xuyên kéo dài hơn thời gian chuyển dạng này thì nguy cơ mắc bệnh cũng cao hơn.
• Tiền sử thực hiện các phẫu thuật: Các phẫu thuật như cắt bỏ cổ tử cung, u nang buồng trứng, sinh mổ có thể khiến cho các mô nội mạc tử cung bám vào rồi từ đó hình thành u lạc nội mạc tử cung.
• Quá trình vận chuyển các tế bào nội mạc tử cung: Tình trạng u lạc nội mạc tử cung có thể nghiêm trọng hơn khi các dòng mạch máu đưa các thành phần lạc nội mạc đến nhiều vị trí trong cơ thể.
• Rối loạn hệ miễn dịch: Người có hệ miễn dịch suy yếu không phá hủy được những mô nội mạc tử cung nằm sai vị trí sẽ dẫn đến u lạc nội mạc tử cung
• Rối loạn nội tiết tố: Chị em phụ nữ có hàm lượng hormone estrogen trong máu cao hoặc người sử dụng hormone estrogen trong thời gian dài cũng là một trong những nguyên nhân hình thành khối u lạc nội mạc tử cung.
• Cơ quan sinh dục bất thường: Các bất thường ở cơ quan sinh dục như teo âm đạo, dính môi âm hộ, không có âm đạo,… cũng có thể là nguyên nhân làm tăng khả năng bị bệnh u lạc nội mạc tử cung.
• Tiền sử mắc bệnh phụ khoa: U lạc nội mạc tử cung tăng nguy cơ khi khị em đã từng mắc bệnh viêm nhiễm phụ khoa như viêm cổ tử cung, viêm âm đạo, viêm lộ tuyến cổ tử cung, tắc vòi trứng,…
• Yếu tố di truyền: Nếu nữ giới có người thân nữ trong gia đình (bà, mẹ hoặc chị em gái) mắc bệnh u lạc nội mạc tử cung thì cũng có thể mắc bệnh, cần được thăm khám và xây dựng phương án phòng tránh bệnh.

U lạc nội mạc tử cung có nguy hiểm không? Có gây biến chứng không?

U lạc nội mạc tử cung không phải bệnh lý quá nguy hiểm đến tính mạng người bệnh, tuy nhiên mức độ ảnh hưởng đối với mỗi cơ thể phụ nữ là khác nhau.

Trong nhiều trường hợp, các triệu chứng của bệnh mất đi khi phụ nữ mang thai, thậm chí khỏi dứt điểm khi chị em đến thời kỳ mãn kinh do lúc này buồng trứng không thực hiện chức năng duy trì hoạt động nội tiết tố.

Tuy nhiên với các trường hợp bệnh không tự khỏi, nếu bệnh không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời có thể là nguồn cơn gây các biến chứng nghiêm trọng:

• Đau vùng chậu mãn tính: U lạc nội mạc tử cung lâu ngày không điều trị có thể gây ra những cơn đau âm ỉ ở vùng giữa rốn và vùng bụng dưới, cảm giác đau kéo dài trong vài tháng hoặc lâu hơn.
• Tăng nguy cơ u nang buồng trứng, ung thư buồng trứng: Khi lạc nội mạc tử cung bám vào buồng trứng sẽ gây u nang buồng trứng dạng lạc nội mạc tử cung. Nếu không kịp thời phát hiện và điều trị, bệnh có thể tiến tới bệnh ung thư buồng trứng vô cùng nguy hiểm.
• Ảnh hưởng tới khả năng sinh sản: Ở chị em phụ nữ có các tế bào mô nội mạc tử cung bám vào ống dẫn trứng sẽ ngăn cản quá trình thụ tinh của trứng và tinh trùng, khiến người bệnh khó mang thai hoặc vô sinh.

Như vậy u lạc nội mạc tử cung có thể gây ra nhiều biến chứng đối với sức khỏe và chức năng sinh sản của chị em phụ nữ. Do vậy ngay khi phát hiện những dấu hiệu bất thường của cơ thể, người bệnh nên chủ động tìm đến các bệnh viện, cơ sở y tế chuyên khoa để được khám chữa và điều trị kịp thời.

Việc phát hiện và điều trị sớm sẽ chị em được xây dựng phương pháp điều trị hiệu quả nhất, giảm thiểu tối đa biến chứng của bệnh.

Biện pháp điều trị u lạc nội mạc tử cung là gì?

U lạc nội mạc tử cung thuộc nhóm bệnh phụ khoa mãn tính, điều trị phức tạp, dễ tái phát trở lại. Hiện nay đã có nhiều phương pháp điều trị u lạc nội mạc tử cung như: dùng thuốc Tây y, dùng thuốc Đông y, sử dụng các biện pháp dân gian tại nhà….

Mỗi phương pháp này đều có những điểm mạnh và hạn chế riêng, thích hợp với từng tình trạng bệnh và mức độ năng của lạc nội mạc tử cung.

Điều trị bằng mẹo dân gian

Từ xưa, các mẹo dân gian chữa lạc nội mạc tử cung và phòng ngừa u lạc nội mạc tử cung đã được nhiều chị em áp dụng và mang lại hiệu quả nhất định.

• Cây trinh nữ hoàng cung: Chuẩn bị lá trinh nữ hoàng cung, nghệ, lá đu đủ khô đem sắc với 3 bát nước nhỏ. Sắc nhỏ lửa đến khi cạn còn khoảng 1 bát con nước thuốc, chia thuốc ra làm 3 lần uống trong ngày và uống sau mỗi bữa ăn.
• Rễ cây bồ công anh: Chuẩn bị rễ cây bồ công anh đun với khoảng 1 lít nước sạch. Đun sôi trong khoảng 15-20 phút tới khi nước cạn còn khoảng ⅓ lượng ban đầu thì tắt bếp và để nguội. Chia nước thuốc ra làm 3 phần uống hết trong ngày. Trong rễ cây bồ công anh có các thành phần hỗ trợ đào thải lượng hormone thừa trong cơ thể, cân bằng nội tiết.
• Lá trà xanh: Chuẩn 1 nắm lá trà xanh tươi đem rửa sạch, vò nát và đun sôi với 1,5 – 2 lít nước, thêm một chút muối biển. Để cho nước nguội đến nhiệt độ phù hợp thì thực hiện xông rửa vùng kín hàng ngày.
• Lá lốt kết hợp phèn chua: Chuẩn bị lá lốt, nghệ, phèn chua. Lá lốt và nghệ rửa sạch rồi cho vào nồi cùng nguyên liệu còn lại, đổ nước ngập, đun sôi nhỏ lửa trong 15 – 20 phút. Để nước nguội bớt thì dùng hỗn hợp để xông rửa âm đạo, thực hiện đều đặn hàng ngày để thấy hiệu quả.

Điều trị bằng thuốc Tây y

Sử dụng thuốc Tây y là ưu tiên hàng đầu trong điều trị u lạc nội mạc tử cung ở chị em phụ nữ. Ở trường hợp khối u nang mới khởi phát và người bệnh chưa xuất hiện các cơn đau nhức, bác sĩ có thể chỉ định sử dụng thuốc cho bệnh nhân.

Các loại thuốc phổ biến thường được chỉ định cho bệnh nhân u lạc nội mạc tử cung gồm: Thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm và thuốc nội tiết tố (như miếng dán tránh thai, thuốc phòng tránh thai, vòng tránh thai có chứa thuốc).

Thuốc kháng viêm và thuốc giảm đau có tác dụng giúp người bệnh kiểm soát cơn đau, cảm thấy dễ chịu hơn. Người bệnh có thể bắt đầu dùng thuốc từ 1-2 ngày trước khi chu kỳ hành kinh bắt đầu và dùng đến khi sạch kỳ kinh.

Tuy nhiên, các loại thuốc Tây y không điều trị dứt điểm được u lạc nội mạc tử cung mà chỉ có tác dụng khi dùng thuốc. Khi ngừng sử dụng thuốc, các triệu chứng bệnh có thể lại tiếp tục tái phát.

Ngoài ra, nếu người bệnh có ý định mang thai hoặc đang mang thai tuyệt đối không nên sử dụng. Thuốc gây ra tác dụng không mong muốn như buồn nôn, chóng mặt, tăng cân, tức ngực, giảm mật độ xương tự nhiên, giảm ham muốn tình dục.

Điều trị bằng thuốc Đông y

Trong Y học cổ truyền, u lạc nội mạc tử cung là bệnh lý dễ có khả năng tái phát nếu không được điều trị dứt điểm từ bên trong.

Bệnh xảy ra do phong hàn xâm nhập kết hợp với ứ huyết trong cơ thể gây nên đau bụng kinh, cản trở khí huyết, can tỳ thận bị hư nhược, lâu ngày hình thành khối u, ảnh hưởng đến khả năng sinh đẻ. Kinh nguyệt hình thành do huyết hóa mà ra, huyết lại phụ thuộc khí để vận hành, do đó khí huyết phải cân bằng, đầy đủ thì mới giảm đau bụng kinh và khỏi bệnh.

Lúc này cơ chế điều trị bệnh là đẩy lùi huyết ứ trong cơ thể ra ngoài, tăng cường miễn dịch, điều hòa khí huyết, hành kinh và cân bằng âm dương. Các bài thuốc Đông y có nguồn gốc từ các loại thảo dược thiên nhiên nên rất an toàn, không gây tác dụng phụ cho cơ thể.

Một số bài thuốc Đông y điển hình được sử dụng phổ biến như:

• Bài thuốc Trị khí trệ huyết ứ: Chuẩn bị tần quy, thược dược trắng, mã hàm cung, đào hạch nhân, thảo hồng hoa, đường quất, nguyên hồ, linh chi, đan bì, thai ô dược, hương phụ, chích cam thảo. Rửa sạch các nguyên liệu và sắc uống ngày 1 thang.
• Bài thuốc Thanh nhiệt, hoạt huyết khí ứ: Chuẩn bị đào hạch nhân, hồng hoa, tần quy, địa hoàng, thược dược trắng, xuyên khung, cây lức, hoài ngưu tất, cam thảo, khổ ngạch, hồng căn. Rửa sạch các nguyên liệu và sắc uống ngày 1 thang.

Điều trị u lạc nội mạc tử cung bằng thuốc Đông y cần kiên trì trong thời gian dài mới thấy hiệu quả rõ rệt. Các thuốc Đông y thường thích hợp với những người bệnh có khối u ở thể nhẹ, ở giai đoạn mới khởi phát. Khi các khối u nang quá to, gây ảnh hưởng đến khả năng sinh sản thì người bệnh cần kết hợp trị bệnh bằng nhiều phương pháp.

Can thiệp ngoại khoa

Bác sĩ sẽ chỉ định phẫu thuật để loại bỏ khối u lạc nội mạc tử cung trong trường hợp người bệnh có khối u lạc nội mạc tử cung kích thước lớn bị vỡ gây đau đớn và nguy hiểm đến tính mạng hoặc người bệnh đáp ứng kém với thuốc.

Cắt bỏ khối u nang, cắt bỏ buồng trứng và tử cung, thuyên tắc mạch máu, phương pháp điều trị MRI HIFU là các phương pháp can thiệp ngoại khoa phổ biến hiện nay.

• Mổ hở hoặc mổ nội soi: Bác sĩ sẽ sử dụng thủ thuật bóc tách phần u lạc nội mạc tử cung mà vẫn bảo tồn tử cung, áp dụng trong trường hợp khối u to.
• Phẫu thuật cắt bỏ tử cung: Với phụ nữ đã sinh con rồi hoặc những người không có nhu cầu mang thai thì có thể thực hiện phẫu thuật cắt bỏ tử cung vì nếu cắt bỏ tử cung.
• Phương pháp thuyên tắc mạch máu: Thuyên tắc mạch máu là liệu pháp xâm lấn hiện đại, ít gây tổn thương cho cơ thể. Các bác sĩ sẽ sử dụng kỹ thuật làm chặn những động mạch đang nuôi dưỡng phần u lạc nội mạc tử cung, ngăn ngừa sự phát triển của khối u. Tuy nhiên sau khi thực hiện phương pháp này, người bệnh sẽ trải qua một giai đoạn đau đớn do khối u bị hoại tử.
• Điều trị theo công nghệ MRI HIFU: Công nghệ MRI HIFU được thực hiện theo nguyên lý sử dụng năng lượng sóng siêu âm cường độ cao dưới định vị của cộng hưởng từ tập trung vào khối u lạc nội mạc. Tiếp theo đó, tăng nhiệt độ bên trong khối u khiến chúng bị chết. Phương pháp này giúp loại bỏ tế bào u lạc nội mạc mà không làm ảnh hưởng đến chức năng sinh sản tuy nhiên chỉ phù hợp với bệnh nhân có khối u lạc nội mạc tử cung nghèo mạch máu nuôi dưỡng.

Việc lựa chọn phương pháp phẫu thuật hầu hết không áp dụng đối với trường hợp phụ nữ chưa sinh con hoặc vẫn có nhu cầu sinh con tiếp. Bên cạnh đó, các phương pháp xâm lấn ngoại khoa đều có thể gây ảnh hưởng nhất định đến sức khỏe của người bệnh.

Phòng ngừa u lạc nội mạc tử cung hiệu quả

Có thể thấy, đa phần các nguyên nhân gây nên khối u lạc nội mạc tử cung là do những thay đổi, rối loạn bên trong cơ thể. Điều này đến từ việc suy giảm miễn dịch đề kháng.

Mặc dù không thể phòng tránh hoàn toàn, nhưng người bệnh vẫn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh bằng một vài biện pháp phòng ngừa như:

• Tích cực ăn uống lành mạnh: Dinh dưỡng được đáp ứng đầy đủ và đúng cách giúp cơ thể hấp thu và tăng cường sức đề kháng. Những món đồ ăn nhanh, đồ uống có cồn hay chất kích thích cần được loại bỏ khỏi chế độ hàng ngày. Bởi không sớm thì muộn, những món đồ ăn này sẽ khiến cơ thể có nguy cơ mắc rất nhiều bệnh lý.
• Tăng cường tập luyện: Song song với bồi bổ sức khỏe, cách tốt nhất để nâng cao đề kháng là tập luyện mỗi ngày. Đây là một thói quen tốt, nên được duy trì thường xuyên. Không chỉ phòng ngừa bệnh tật, tập luyện còn giúp chúng ta tăng cường tuổi thọ.
• Khám sức khỏe định kỳ: Vì những triệu chứng ban đầu của u lạc nội mạc tử cung là rất khó nhận biết nên bệnh lại càng nguy hiểm hơn. Cách duy nhất để phát hiện và điều trị sớm, phòng ngừa biến chứng là khám sức khỏe định kỳ. Các bác sĩ luôn khuyên bệnh nhân nên sắp xếp khám sức khỏe định kỳ từ 3 – 6 tháng/ lần. Ý nghĩa của việc này là giúp phát hiện sớm những bất thường trong cơ thể, từ đó có phương án điều trị sớm, nâng cao hiệu quả chữa trị tận gốc.

U lạc nội mạc tử cung cũng tương tự như nhiều bệnh lý phụ khoa khác, có thể gây nên những tổn thương rất lớn đến sức khỏe và khả năng sinh sản của phụ nữ. Hy vọng sau khi tham khảo bài viết, các chị em phụ nữ đã nhận định được u lạc nội mạc tử cung là gì và làm thế nào để ngăn ngừa khối u hình thành và phát triển.