Tiểu đêm mất ngủ: Nguyên nhân và hướng điều trị hiệu quả

Tiểu đêm mất ngủ không phải trạng thái sinh lý bình thường, có thể gây tổn thương hệ bài tiết, chức năng sinh sản, căng thẳng thần kinh và suy giảm sức khỏe. Vậy, đâu là nguyên nhân gây nên hiện tượng này và cách xử lý chính xác nhất khi mắc bệnh?

Tiểu đêm mất ngủ là gì?

Tiểu đêm là bệnh lý thường gặp về đường tiết niệu, xảy ra chủ yếu ở người lớn tuổi. Ở trường hợp này, người bệnh đi tiểu nhiều đợt vào ban đêm khiến giấc ngủ bị gián đoạn, dễ gây tình trạng khó vào giấc sau khi đi tiểu từ đó dẫn đến mất ngủ. Thực tế cũng cho thấy, ¾ người bệnh khẳng định rằng tình trạng mất ngủ của họ xuất phát từ việc đi tiểu nhiều vào ban đêm.

Tuy nhiên, giấc ngủ đóng vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe, đây là thời gian các cơ quan nghỉ người, cơ thể phục hồi lại thể trạng. Với người trưởng thành, khoảng 7 – 8 giờ ngủ mỗi đêm được xem là đủ để tạo ra một ngày mới với thể chất và tinh thần tốt. Trái lại, ngủ ít vào ban đêm khiến suy giảm về sức khỏe và nhận thức.

Như vậy, việc khắc phục chứng tiểu đêm nhiều mất ngủ được xem là mục tiêu quan trọng, cần phải xử lý tốt nhằm giảm các gánh nặng, sự xáo trộn đối với cuộc sống thường nhật. Người bệnh cần sớm tiến hành thăm khám nhằm tận dụng tốt thời gian trị bệnh vàng, đảm bảo sức khỏe bản thân.

Nguyên nhân gây tiểu đêm mất ngủ

Tiểu đêm nhiều mất ngủ xuất phát từ nhiều lý do, bao gồm cả sinh lý và bệnh lý. Nhận định chính xác vấn đề này là điều quan trọng trong việc lựa chọn hướng điều trị phù hợp. Cụ thể, dưới đây là một số vấn đề chính là nguyên nhân gây nên tình trạng tiểu đêm mất ngủ.

Nguyên nhân sinh lý

Tuổi tác là một trong những yếu tố hàng đầu khiến người bệnh tiểu đêm nhiều lần và gián đoạn giấc ngủ. Bởi, dưới tác động của lão hóa, chức năng hệ thống bài tiết suy giảm, tần suất đi tiểu của mỗi người cũng tăng lên. Ngoài ra, tình trạng tiểu đêm gây mất ngủ còn đến từ:

• Do dung nạp vào cơ thể quá nhiều chất lỏng trước khi ngủ, nhất là các loại rượu, bia, đồ uống có chứa caffeine… sau khi vào cơ thể hoạt động như một chất kích thích.
• Do thói quen sinh hoạt thiếu lành mạnh, ăn uống quá nhiều vào buổi tối khiến cơ thể khó chịu, ảnh hưởng đến chức năng dạ dày cũng như hệ thống bài tiết.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc như thuốc nhóm Thiazide, thuốc chứa kali hay nhóm thuốc lợi tiểu quai.

Do bệnh lý

Bệnh lý được xem là nguyên nhân chính gây nên tình trạng tiểu đêm mất ngủ. Ngoài tiểu đêm nhiều lần, ở trường hợp này người bệnh còn gặp phải nhiều triệu chứng xấu khác làm suy giảm sức khỏe và tiềm ẩn nguy cơ xuất hiện biến chứng. Trong đó, các bệnh lý điển hình làm xuất phát tình trạng tiểu đêm mất ngủ là:

1. Bàng quang tăng hoạt

Bàng quang tăng hoạt là hiện tượng bàng quang co bóp quá mức khiến người bệnh thường có cảm giác mắc tiểu, tần suất đi tiểu nhiều tuy nhiên lượng nước tiểu ra trong mỗi lần ít. Thông thường, tình trạng này khởi phát nhiều ở người thường xuyên thức khuya hoặc sử dụng quá nhiều chất kích thích có hại.

2. Rối loạn đường tiểu dưới

Rối loạn đường tiểu dưới, khả năng giữ nước của bàng quang bị rối loạn từ đó làm khởi phát tình trạng đi vệ sinh nhiều vào ban đêm. Cụ thể, một số nguyên nhân chính gây hiện tượng này là tắc nghẽn niệu đạo, bàng quang tăng hoạt, viêm bàng quang mô kẽ, mang thai…

3. Tiểu đường

Ở người tiểu đường, lượng đường dư thừa có xu hướng theo dòng nước trong cơ thể dịch chuyển về phía thận, khiến chức năng thận suy giảm. Ngoài ra, điều này cũng khiến lượng nước trong bàng quang nhiều hơn từ đó dẫn đến tình trạng tiểu đêm nhiều lần làm gián đoạn giấc ngủ.

4. Phì đại tuyến tiền liệt

Phì đại tuyến tiền liệt là nguyên nhân hàng đầu gây nên tình trạng tiểu đêm nhiều lần, tiểu đêm mất ngủ ở nam giới. Cụ thể, tuyến tiền liệt có cấu tạo bao quanh niệu đạo, khi bị phì đại sẽ khiến dòng chảy nước tiểu bị tắc nghẽn, thành bàng quang dày nên. Nếu không được điều trị tốt, bệnh không chỉ gây tình trạng tiểu đêm nhiều lần mà còn khiến nước tiểu khó đào thải, dễ viêm nhiễm.

5. Các vấn đề liên quan đến thần kinh

Ở người bình thường, dung tích bàng quang có khả năng chứa từ 300 – 400ml nước tiểu, khi nhận đủ lượng nước tiểu, bàng quang sẽ gây ra phản ứng buồn tiểu. Hoạt động này vốn được kiểm soát bởi não, tủy sống đoạn S1 – S2 và hệ dây thần kinh ngoại biên. Do vậy, ở người có hệ thần kinh rối loạn cũng thường xuất hiện tình trạng tiểu đêm nhiều lần.

6. Nhiễm khuẩn đường tiết niệu

Bệnh lý này khởi phát do sự xâm nhập của vi khuẩn gây viêm nhiễm làm chức năng đường tiết niệu bị rối loạn. Nếu không được điều trị tốt, bệnh trở nặng, tình trạng viêm nhiễm lan rộng kéo theo nhiều hệ lụy nghiêm trọng. Ngoài tiểu rắtTiểu đêm tiểu rắt là gì? Cách khắc phục hiệu quả nhất hiện nay, tiểu đêm, người bệnh còn có thể bắt gặp các triệu chứng như đau bụng dưới, tiểu buốt, tiểu lẫn máu…

Dấu hiệu nhận biết tiểu đêm mất ngủ

Tần suất đi tiểu đêm nhiều bất thường, diễn biến trong thời gian dài kèm theo hiện tượng mất ngủ là dấu hiệu đặc trưng của chứng bệnh này. Ngoài ra, người mắc có xuất hiện theo một số biểu hiện khác như:

• Số lần đi tiểu nhiều nhưng lượng nước tiểu trong mỗi lần ít, thậm chí người bệnh không tiểu ra giọt nào.
• Nước tiểu có thể đổi màu, có mùi lạ, vùng kín có cảm giác khó chịu.
• Một số trường hợp khác, người bệnh xuất hiện tình trạng đau bụng dưới, đau lưng, chán ăn…
• Cơ thể ở trong trạng thái mệt mỏi, khó chịu, tinh thần suy giảm.

BÀI VIẾT LIÊN QUAN:

• Tiểu đêm tiểu rắt là gì? Cách khắc phục hiệu quả nhất hiện nay

Bị tiểu đêm mất ngủ có nguy hiểm không?

Trước tiên, tiểu đêm nhiều mất ngủ khiến cả thể chất và tinh thần của người bệnh đi xuống. Người bệnh luôn ở trong trạng thái mệt mỏi, điều này làm ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống và hiệu suất làm việc. Ngoài ra, việc tiểu đêm mất ngủ kéo dài cũng khiến người bệnh phát sinh cảm giác lo lắng, bồn chồn, tự ti gây tác động tiêu cực đến tâm sinh lý.

Nghiêm trọng hơn, nếu tình trạng này xuất phát từ nguyên nhân bệnh lý nhưng không được điều trị tốt, người bệnh có thể đối diện với nguy cơ bị:

• Tăng khả năng mắc bệnh tim mạch, tai biến: Tiểu đêm nhiều lần nhất khiến gián đoạn giấc ngủ, tim mạch cũng phải thức dậy nhiều lần từ đó làm tăng huyết áp. Đồng thời, việc ra ngoài đi tiểu cũng làm tăng tỷ lệ bị trúng gió, tai biến, đột quỵ…
• Tổn thương các cơ quan: Tiểu đêm do các bệnh liên quan đến tuyến tiền liệt, u xơ, tiểu đường… nếu không được điều trị tốt có thể gây ra các tổn thương lâu dài không thể phục hồi. Nghiêm trọng hơn, nó còn có thể ảnh hướng đến an toàn sức khỏe.
• Ảnh hướng đến chức năng sinh lý: Hoạt động bài tiết rối loạn làm tăng tình trạng thận hư từ đó khiến chức năng sinh lý của nam giới suy giảm. Đồng thời, tiểu đêm ở nữ cũng là nguyên nhân khiến họ ngại quan hệ, lãnh cảm với chuyện giường chiếu. Điều này làm chức năng sinh sản ở hai giới đều suy giảm, gây ảnh hưởng đến hạnh phúc gia đình.

Cách chẩn đoán chứng tiểu đêm nhiều mất ngủ

Thông qua kiểm tra, tiến hành xét nghiệm chuyên sâu, bác sĩ có đánh giá chính xác về tình trạng bệnh lý từ đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp. Cụ thể, với tiểu đêm mất ngủ, hoạt động chẩn đoán bệnh thường được tiến hành như sau:

• Chẩn đoán lâm sàng: Người bệnh cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến bệnh tình dựa theo hướng dẫn của bác sĩ, ví dụ tần suất đi tiểu mỗi đêm, tình trạng bắt đầu từ khi nào, tiền sử bệnh lý trước đó…
• Đo lượng đường huyết trong máu: Nhằm xác định có phải do tiểu đường.
• Xét nghiệm nước tiểu: Phân tích kiểm tra nước tiểu có lẫn máu, mủ, niệu khẩu, khoáng vật lại hay không.
• Xét nghiệm Ure máu: Nhằm đánh giá hiệu quả làm việc của chức năng gan thận.
• Chẩn đoán hình ảnh: Giúp xác định vị trí, kích thước, tính chất nếu có của khối u, tình trạng bất thường của bàng quang, sỏi…

Cách điều trị tiểu đêm mất ngủ

Có khá nhiều cách đem lại hiệu quả tích cực trong điều trị chứng tiểu đêm mất ngủ. Tùy theo vào tình trạng, nguyên nhân gây bệnh cũng như điều kiện riêng biệt, mỗi người đưa ra các lựa chọn phù hợp cho bản thân. Cụ thể, dưới đây là một số phương thức chữa tiểu đêm mất ngủ đem lại hiệu quả cao.

Điều trị tại nhà bằng các bài thuốc dân gian

Bài thuốc dân gian phù hợp với tình trạng bệnh ở thể nhẹ, mới khởi phát và không do bệnh lý. Với phương pháp này, người bệnh có thể dễ dàng đẩy lùi bệnh ngay tại nhà bằng các nguyên liệu quen thuộc và giá trẻ. Theo đó, các bài thuốc dân gian trị tiểu đêm mất ngủ thường dùng là:

• Sử dụng giá đỗ: Giá đỗ có tác dụng thanh nhiệt, thải độc, kháng khuẩn, lợi tiểu và cung cấp nhiều dưỡng chất cần thiết cho cơ thể. Người bệnh chỉ cần rửa sạch giá đỗ, luộc chín sau đó hòa một chút đường vào phần nước và uống nhiều lần trong ngày.
• Sử dụng râu ngô và kim tiền thảo: Râu ngô và kim tiền thảo đều là các loại dược liệu quen thuộc, có tác dụng lợi tiểu, trị thận yếu, sỏi tiết niệu, viêm bàng quang hiệu quả. Để sử dụng, người bệnh chỉ cần cho hai nguyên liệu này vào ấm sắc là có thể sử dụng.
• Sử dụng quả bưởi: Bưởi giàu vitamin C, có tác dụng chống Oxy hóa, thành lọc máu, ổn định hệ bài tiết và tăng cường chức năng của hệ tuần hoàn. Người mắc tiểu đêm mất ngủ có thể sử dụng nước ép bưởi hoặc ăn trực tiếp.

Lưu ý, mặc dù đem lại nhiều hiệu quả trong khắc phục, đẩy lùi triệu chứng nhưng các bài thuốc dân gian lại không có khả năng trị bệnh triệt để. Do vậy, người bệnh không nên quá lệ thuộc vào phương pháp này khiến bệnh diễn biến nặng, khó khiến soát hơn.

Điều trị tiểu đêm nhiều lần mất ngủ bằng Tây y

Tây y đem lại khả năng trị bệnh hiệu quả trong thời gian ngắn và tạo được sự thuận tiện trong sử dụng. Tùy vào từng trường hợp, bác sĩ sẽ đưa các hướng trị bệnh khác nhau từ dùng thuốc nội khoa hoặc can thiệp ngoại khoa.

Điều trị nội khoa

Điều trị nội khoa hướng đến việc dùng thuốc nhằm kiểm soát bệnh và phục hồi các tổn thương. Trong đó, các loại thuốc trị tiểu đêm thường được sử dụng phổ biến là:

• Thuốc giảm cơn co bàng quang giúp ngăn cản sự co cơ trơn, giảm kích thích bàng quang và tăng khả năng giữ nước tiểu.
• Thuốc an thần giúp người bệnh giảm căng thẳng, dễ vào giấc và ngủ sâu hơn.
• Thuốc chẹn Alpha – 1 được chỉ định nhằm ngăn cản sự tăng trưởng cơ lực bàng quang, khắc phục tình trạng tiểu đêm nhiều lần.

Mặc dù đem lại hiệu quả nhanh nhưng thuốc Tây được bào chế từ các chất hóa học, có thể làm khởi phát tác dụng phụ trong quá trình sử dụng. Vì vậy, người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn mua thuốc, dùng thuốc của các bác sĩ chuyên khoa.

Điều trị ngoại khoa 

Phương pháp này sử dụng trong trường hợp bệnh nặng, thường là viêm bàng quang. Trong đó, bác sĩ sử dụng các sóng đa chiều chiếu trực tiếp vào vùng viêm nhiễm giúp tiêu diệt mầm mống gây bệnh, tăng cường hệ miễn dịch tế bào từ đó làm giảm khả năng tái phát.

Trị bệnh an toàn bằng Đông y

Dùng Đông y trong chữa bệnh cũng được nhiều người tìm đến nhờ khả năng loại bỏ tận gốc nguyên nhân gây bệnh mà không làm phát sinh tác dụng phụ. Cụ thể, một số bài thuốc Đông y trị tiểu đêm mất ngủ là:

Bài thuốc 1

Bài thuốc này có tác dụng cân bằng âm dương, phục hồi chức năng tạng thận, hỗ trợ lưu thông khí huyết từ đó loại bỏ chứng tiểu đêm mất ngủ. Thông tin cụ thể về bài thuốc trị bệnh này như sau:

• Các vị thuốc: Cẩu tích, hồng xanh, tục đoạn, dâm dương hoắc, sâm cau.
• Cách thực hiện. Rửa sạch các vị thuốc sau đó cho vào ấm sắc cùng 500ml nước, dùng đều đặn mỗi ngày 1 thang.

Bài thuốc 2

Bài thuốc này phù hợp với người bị thận hư, thận yếu. Cách thức trị tiểu đêm mất ngủ bằng bài thuốc này như sau:

• Các vị thuốc: Đảng sâm, hoài sơn, ô dược, viễn chí, ích trí nhân, miết giáp, đương quy…
• Cách thực hiện: Các vị thuốc rửa sạch rồi cho vào ấm sắc, ngày uống 2 – 3 lần. Thực hiện liên tục trong khoảng 7 tháng sẽ thấy tình trạng bệnh thuyên giảm đáng kể.

Bài thuốc 3

Bài thuốc này tập trung điều trị chứng tiểu đêm do viêm bàng quang. Người xuất hiện tình trạng tiểu són cũng có thể sử dụng bài thuốc này, thông tin chi tiết như sau:

• Các vị thuốc: Ích trí nhân, hoài sơn sao vàng, ô dược đã sao khô và một chút rượu.
• Cách thực hiện: Các vị thuốc đem cán thành bột, trộn đều với rượu rồi nặn thành viên hoàn. Ngày dùng 2 – 3 lần, mỗi lần 4 – 6 viên.

Việc dùng thuốc Đông y được căn cứ theo nguyên nhân, tình trạng bệnh cụ thể. Do đó, người bệnh cần phải đến các cơ sở khám chữa bệnh Đông y để được thầy thuốc bắt mạch, chẩn bệnh, kê đơn và bốc thuốc chính xác.

Bị tiểu đêm mất ngủ nên làm gì?

“Bị tiểu đêm mất ngủ nên làm gì” chắc hẳn là thắc mắc của rất nhiều người bệnh. Bởi ngoài hoạt động điều trị thì chế độ chăm sóc cũng là một yếu tố cốt lõi thúc đẩy bệnh chóng lành và loại bỏ nguy cơ tái phát. Theo đó, người mắc tiểu đêm mất ngủ cần:

Chế độ dinh dưỡng

Chế độ dinh dưỡng khoa học được nhắc đến đầu tiên vì nó là nguồn cung cấp năng lượng cho cơ thể chống lại bệnh tật. Một chế độ dinh dưỡng tốt cho người tiểu đêm mất ngủ được xây dựng dựa trên việc đáp ứng những nội dung sau:

• Đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết, tránh tình trạng bỏ bữa.
• Bổ sung là các loại vitamin, khoáng chất, chất xơ…
• Không sử dụng thực phẩm đóng hộp, đồ ăn nhanh, đồ ăn chiên rán, cay nóng…
• Không sử dụng nhóm chất kích thích có hại làm mất hoặc biến đổi tác dụng của thuốc.

Thói quen sinh hoạt

Thói quen sinh hoạt ảnh hưởng đến sức khỏe, khả năng hồi phục và loại bỏ nguy cơ bệnh tái phát trở lại. Vì vậy đây cũng là một yếu tố đảm bảo hiệu quả điều trị mà người bệnh cần lưu tâm, cụ thể như sau:

• Vệ sinh cá nhân, vùng kín sạch sẽ song song vệ sinh môi trường sống hàng ngày.
• Không mặc quần áo bó sát, không nhịn tiểu.
• Xây dựng chế độ làm việc, nghỉ ngơi hợp lý giúp cơ thể phục hồi thể trạng và loại bỏ căng thẳng.
• Thường xuyên luyện tập thể dục thể thao giúp cải thiện hệ miễn dịch, tăng khả năng chống lại bệnh tật.

Hướng dẫn phòng tránh chứng tiểu đêm mất ngủ

Những tác động tiêu cực của tiểu đêm mất ngủ chắc hẳn trở thành nỗi ám ảnh của nhiều người bệnh. Để ngăn cản vấn đề này có cơ hội ảnh hưởng đến bản thân, mỗi người cần chủ động trong việc tự phòng ngừa bệnh. Dưới đây là một số cách thức ngăn ngừa tiểu đêm mất ngủ hiệu quả:

• Uống đủ nước mỗi ngày, tránh tình trạng nhịn tiểu gây sỏi thận hoặc nhiễm khuẩn bàng quang.
• Vệ sinh cá nhân nhất là bộ phận sinh dục sạch sẽ nhằm loại bỏ vi khuẩn có khả năng gây bệnh.
• Xây dựng thói quen sống khoa học, chế độ dinh dưỡng đầy đủ giúp cơ thể khỏe mạnh.
• Luôn giữ cơ thể trong trạng thái cân bằng, hạn chế lo âu, suy nghĩ gây stress.
• Ngủ đủ giấc mỗi ngày, thời gian lý tưởng để đi ngủ là trước 11h.
• Luôn đi vệ sinh trước khi đi ngủ để tránh việc phải thức dậy vào giữa đêm.
• Tiến hành khám sức khỏe định kỳ nhằm phát hiện và xử lý sớm các vấn đề bất thường.

Tiểu đêm mất ngủ là tình trạng bất thường của sức khỏe, cần sớm tiến hành kiểm tra, điều trị nhằm ngăn cản tối đa các biến chứng xấu xuất hiện. Bệnh nhân tuyệt đối không được chủ quan, dẫn tới hậu quả không mong muốn.

CLICK ĐỌC NGAY:

• Top 10 cách trị tiểu đêm tại nhà và những lưu ý hữu ích nhất
• Tiểu đêm ở người trẻ tuổi nguy hiểm không? Cách điều trị an toàn?